تهدید سونامی برای شهرهای ساحلی جنوب

احتمال وقوع سونامی در آب‌های دریای عمان و حتی خلیج‌فارس نیز وجود دارد. 

در چهارمین کنگره بین‌المللی جغرافیدانان جهان اسلام، تحقیقاتی در زمینه سونامی و احتمال وقوع آن در ایران توسط حسین نگارش دانشیار دانشکده جغرافیا و محمدرضا پودینه عضو هیئت‌علمی دانشکده دانشگاه سیستان و بلوچستان انجام شده است که در این تحقیق آمده است: سونامی یکی از مخرب‌ترین بلایای طبیعی است که تاکنون جان هزاران نفر را در سرار جهان گرفته است.  

گرچه احتمال وقوع سونامی در ایران به اندازه زلزله، طوفان، سیل، خشکسالی و سایر مخاطرات طبیعی نیست؛ اما وقوع آن را نباید دست کم گرفت زیرا کشور ما جزء 10 کشور بلاخیز جهان است و 35 بلای طبیعی 30 بلا در آن اتفاق افتاده است. 
 

همچنین شکی نیست که کشور ما از سمت دریا با مخاطرات دریایی مثل طوفان‌های حاره‌ای امواج ناشی از طوفان، خیزاب طوفان، سونامی و غیره روبروست که وقوع طوفان گونو در سواحل جنوب شرقی کشور در سال 86 نمونه بارزی از آنها است. 
 

سونامی عمدتاً در اثر رویداد زلزله‌های بزرگ در محیط دریایی به وجود می‌آید ولی عوامل دیگر نظیر رانش زمین، آتشفشان‌های زیر‌دریایی، برخورد شهاب‌سنگ‌های بزرگ در سطح آب دریا‌ها و نیز انفجارات هسته‌ای زیر دریایی با درصد کم‌تری می‌تواند در به وجود آمدن سونامی نقش داشته باشند.  

سونامی در دو گستره محلی و منطقه‌ای توسعه می‌یابد از عوامل موثر در انرژی سونامی می‌توان به بزرگا و عمق زمین لرزه، عمق آب محل تولید آن، مقدار جابه‌جایی در کف اقیانوس و نیز سرعت حرکت سونامی اشاره کرد.  

بررسی‌های تاریخی نیز نشان می‌دهد که در 326 سال قبل از میلاد و همچنین سال‌های 1008، 1524 ، 1819، 1845 ، 1897 ، 1945 و 2004 سونامی‌های مخرب و عظیمی در اقیانوس هند دریای عمان و حتی خلیج‌فارس اتفاق افتاده و تلفات انسانی و جانی زیادی را در پی داشته است.  

از این رو پیشینه تاریخی حکایت از این دارد که وقوع سونامی یا تأثیر‌پذیری‌ از سونامی‌های که در اقیانوس هند و دریای عمان اتفاق می‌افتد دور از انتظار نیست و نباید نسبت به آنها بی‌تفاوت بود.  

گرچه منابع اطلاعات موجود در رابطه با وقوع سونامی در ایران بسیار کم و ناچیز است. اما باید مردم ایران در این زمینه شناخت کافی پیدا کنند و هشدارهای لازم را به مسئولین امر تذکر داد.